Režiser Emir Kusturica smatra da je svuda u Evropi, a najčešće po njenim obroncima, multikulturni život mislena imenica, kao i da na ovim prostorima, gdje se pomno gaji ljubav prema mržnji, nije neophodno da postoje dvije suprotstavljene etničke ili vjerske grupe.
On je naveo da se pokazalo da je multikulturni život poželjna forma koja je kod siromašnih malih, u staroj Jugoslaviji objedinjenih, a poslije razjedinjenih, naroda postala nemoguća misija, nemoguća forma.
“Pošto sam u Višegradu zasnovao jedno od tih staništa multikulturnog života i pokušavam upravo da pacifikujem prostor, shvatio sam da u našem slučaju, gdje se tako pomno gaji ljubav prema mržnji, nije neophodno da imamo suprotstavljenost dvije etničke ili vjerske grupe”, rekao je Kusturica je za nedjeljnik “Pečat”.
Kusturica, koji je i direktor Andrićevog instituta u Višegradu, navodi da današnji Višegrad ima dvije partijske organizacije od kojih se jedna skoro do bune diže protiv seminara ili dizanja spomenika Mehmed-paši Sokoloviću.
“O čemu se tu radi? Radi se o paraprimitivizmu i o nečemu što jeste jezgro iz kojeg se generiše ta ljubav prema mržnji koju je Andrić vrlo dobro opisao u pismu iz 1920. Elite koje stoje na vrhu, posebno ove koje su preuzele vlast poslije pada bivše Jugoslavije, one su manje-više bile generatori te ljubavi prema mržnji. Ili ako već nisu gajile tu ljubav, nisu imale snage da naprave rez u primitivizmu i ubrizgaju mu neko znanje koje bi omogućilo razumijevanje druge strane”, dodao je Kusturica.
On je napominje da, međutim, postoji i kontradikcija, odnosno da ima ljudi koji nisu zatrovani tom idejom do kraja i koji će se aktivno žrtvovati, priteći u pomoć po svaku cijenu, ali da u lošim vremenima oni ne mogu da ostvare svoju ulogu.
“Dakle, ako unutar srpskog etničkog korpusa u Višegradu postoje ljudi koji najozbiljnije misle da je Mehmed-paša Sokolović Turčin koji je klao Srbe, ljudi koji ne znaju da je obnova Pećke patrijaršije unutar Osmanske imperije zapravo nešto što je zavjetnički udahnulo život srpskom narodu i obezbijedilo njegov opstanak, ako u Višegradu nema više muslimana koji bi slijepo vjerovali u to da je bio Turčin, jer to se podrazumijeva, ako dio srpskog korpusa, koji našu stvarnost čini dramatičnijom, tu ljubav prema mržnji obnavlja kroz neznanje, zadrtost i sve što ide uz to – onda mi znamo da je ta teritorija problematična čak i kad je prisutna samo jedna etnička grupa, a kamoli kada ih je više”, istakao je Kusturica.
Prema njegovim riječima, danas prisustvujemo rekonstrukciji devedesetih, gdje se zapravo pokazuje još jedna strana nesreće tog multikulturnog života.
“Kako reče Milorad Ekmečić, nisu masoni i zavjerenici stvarali tu Jugoslaviju, odnosno uticali na tok istorije balkanskih naroda, posebno srpskog, nego najviše obavještajne službe”, dodao je Kusturica.