Utorak, 26 studenoga, 2024

Stvoreno “super drvo”, jako skoro kao kevlar

Preporučeno

Drvo je već prilično fantastičan materijal i teško je zamisliti da bi čovječanstvo došlo do danas bez njega, ali ima prilično ozbiljnih nedostataka u zavisnosti od toga za šta se koristi.

Njegov najznačajniji nedostatak je snaga, a inžinjeri se obično više oslanjaju na metal kada su čvrstina i jačina glavni prioritet. To bi moglo da se promijeni, pošto su istraživači razvili metod koji pretvara drvo u super-gustu, nevjerovatno snažnu verziju sebe, pri čemu je to prilično jednostavan proces. Istraživački rad, koji su predvodili naučnici na University of Maryland, College Park, objavljen je u naučnom časopisu Nature.

Da bi se proizvelo ovo super drvo, tim je prvo kuvao drvo u rastvoru natrijum sulfita i natrijum hidroksida, što pomaže da se razbiju neke od prirodnih veza unutar biljnih ćelija. Kada se to uradi, drvo se zagrijava i kompresuje, a njegovo već oslabljeno stanje dovodi do “potpunog kolapsa ćelijskih zidova i potpunog zgušnjavanja prirodnog drveta“, prema istraživanjima.

Tačnije, komad sirovog drveta se kuva sedam sati u ključalom rastvoru natrijum hidroksida (7%) i natrijum sulfita (5%), a zatim se stavlja pod presu i pod njom drži 24 sata pod pritiskom od 30 bara vertikalno u odnosu na vlakna, s tim da je temperatura i dalje 100 stepeni celzijusa.

Dok se drvo kompresuje i zagrijava, nove veze se formiraju u super-gustom drvetu, a rezultat je materijal koji je lakši i jači od većine metala. U poređenju sa redovnim, neobrađenim drvetom, novi materijal je više od deset puta jači, a do 20 puta čvršći, što ga čini ozbiljnom opcijom za primjenu u građevinarstvu gdje se obično koriste metali.

Drvo koje se koristi kao građevinski materijal može takođe imati tendenciju da nabubri od vlage, da mu opadne snaga tokom vremena i dođe do truljenja. Novo, kompresovano drvo je mnogo manje sklono bubrenju i apsorpciji, što je još jedan veliki plus.

Riječ je o izrazito lakom i jeftinom materijalu koji bi mogao da pronađe primjenu u svim područjima tehnike, od brodogradnje i građevinarstva do automobilske i avio industrije. Pri tom je izrazito povoljan za okolinu jer je riječ o gotovo čistoj celulozi.

Istraživači su takođe testirali sposobnost novog drveta da zaustavi metke i zaključi da se može koristiti i kao jeftini oklop. U poređenju sa Kevlar-om, malo manje štiti pri istoj debljini, ali isto tako košta samo mali dio onoga što se utroši za proizvodnju Kevlar-a.

Najveća prepreka za naučnike sada je razvijanje procesa za stvaranje ovog novog materijala u velikoj mjeri. Tokom testiranja, proizvedeni su samo manji blokovi, a rad na njihovom stvaranju trajao je satima. Ubrzavanje procesa i prilagođavanje tehnologije ogromne količine drveta mogu biti veliki izazov, ali to može dovesti do puno novih mogućnosti za arhitekte i inžinjere.

Jedino čudno u cijeloj priči je što je postupak detaljno opisan ali nije i patentiran. To znači da ga može primjenjivati svako, bez ograničenja. Za proizvodnju “zgusnutog” drveta trebaće nam natrijum hidroksid (živa soda), natrijum sulfit (vinobran) i presa koja može dati pritisak od 30 bara. I naravno, drvo koje – prema onome što piše u članku – može biti bilo koje vrste: hrastovina, kedrovina, borovina ili jablanovina.

Interesantno za vas

Izdvajamo

Izdvajamo

Sjećate li se Merimice iz ‘Vize za budućnost’? Pogledajte kako danas izgleda

Simpatije javnosti posebno je osvojila Merima Husika koju je utjelovila glumica Lejla Zvizdić Svima nam je u sjećanju ostala urezana...

Još vijesti za vas