Hljeb je osnovna namirnica u mnogim kulturama i pravi se pečenjem tijesta čiji su osnovni sastojci brašno i voda.
Brašnu i vodi najčešće se dodaje so, kvasac, šećer i jestivo ulje, a postoje i varijante sa susamom, lanom, suncokretom, sjemenom bundeve, koštunjavim plodovima…
Pretpostavlja se da je čovjek prije nego što je počeo da pravi hljeb jeo svježe žitarice. Zatim ih je umakao u vodu, pa tek poslije došao na ideju da melje žitarice i pravi tijesto i hljeb. Logično, hljeb se u početku pravio bez kvasca. Više vrsta brašna i kvasac su u upotrebu uveli Egipćani (u starom vijeku).
U starom Rimu su postojale velike državne pekare. Od devetog vijeka, u većim evropskim gradovima pojavljuju se pekarski esnafi. Kvalitet hljeba se značajno poboljšava početkom Novog vijeka u sjevernoj Italiji, u 17. vijeku u Parizu, a u Beču se počinje proizvoditi luksuzno pecivo u 18. vijeku. Od 19. vijeka, proizvodnja hljeba se sve više mehanizuje.
Tako je bijeli hljeb postao statusni simbol, a crni je smatran hranom sirotinje. Danas je međutim crni hljeb najčešći odabir osoba koje se brinu o svom zdravlju i brinu o pravilnoj (uravnoteženoj) ishrani, a bijeli predstavlja simbol lošijih prehrambenih navika.
100 g hljeba od cijelog zrna (graham hljeba) ima oko 200 kcal, dok bijeli hljeb ima 240 kcal u 100 g. Integralno brašno nije rafinisano, za razliku od bijelog, ono pored skroba i rastvorljivih šećera sadrži i mekinje, prirodni omotač zrna koji u sebi ima veliku količinu dijetalnih vlakana. To su celuloza, hemiceluloza i lignin (nesvarljivi ugljeni hidrati).
Vlakna u želucu povećavaju volumen i prolongiraju osjećaj sitosti, imaju zaštitno dejstvo, vezuju masnoće i lakše ih odstranjuju umjesto da odlaze direktno u krv, a nemaju kaloričnu vrijednost. Vlakna takođe imaju smirujući efekat na želudačnu kiselinu, povećavaju aktivnost crijeva, utiču na jačanje digestivnih organa, absorbuju toksične materije u crijevima i skraćuju vrijeme prolaska hrane kroz digestivni sistem.
Osim toga crni hljeb ima mnogo više vitamina (naročito B kompleksa), minerala i proteina od bijelog hljeba.
(Doznajemo)