Vlasti u BiH su se posljednjih pet godina samo kod domaćih komercijalnih banaka zaduživale 18,8 miliona KM mjesečno ili oko 600.000 KM dnevno, otkriva poslovni portal capital.ba.
Zaduženost svih nivoa vlasti u BiH kod domaćih komercijalnih banaka u zadnjih pet godina je više nego udvostručena, odnosno povećana za čak 1,132 milijarde KM – na 2,037 milijardi KM.
Prema podacima Centralne banke BiH, zaduženost “generalne vlade”, koja obuhvata institucije BiH, vlade RS i FBiH, entitetske fondove socijalne sigurnosti, Brčko Distrikta, kao i vlade kantona, te opštine, na kraju novembra 2015. godine kod komercijalnih banaka u Republici Srpskoj iznosila je milijardu i 101 milion KM.
Bankama čije je sjedište u Federaciji, vlasti u BiH dugovale su 936 miliona maraka.
Podaci Centralne banke pokazuju da je zaduženost vlasti BiH nezaustavljivo rasla iz godine u godinu. Na kraju 2011. godine taj dug je iznosio 905 miliona KM, da bi za godinu dana narastao na 1,23 milijardi maraka. Već 2013. dug je iznosio 1,38 milijardi, da bi na kraju 2014. skočio na 1,85 milijardi KM. Na kraju 2015. kreditno zaduženje je premašilo dvije milijarde KM.
Član Udruženja ekonomista RS SWOT Predrag Duduković ističe da je to ogroman rast, posebno ako se ima u vidu da se radi o kreditu komercijalnih banaka kod kojih su kamate znatno veće nego kod međunarodnih finansijskih institucija.
“S druge strane, kada dođe do manjka novca u budžetu, a to se dešava svake godine, vlasti moraju pozajmiti novac od nekoga da bi izmirile sve budžetske obaveze. Brzina dobijanja tog novca je bila odlučujući faktor za zaduživanje, jer da bi dobili novac od međunarodnih institucija vlasti moraju ispuniti niz uslova i procedura, dok su javne institucije privlačne komercijalnim bankama jer znaju da će te pozajmice biti sigurno vraćene, a naravno one rade po komercijalnom principu i imaju veće kamatne stope”, naglasio je Duduković za capital.ba.
Gledano po bankama u RS i FBiH, iz ovih podataka je vidljivo da je su vlasti zaduženije kod komercijalnih banaka čije je sjedište u Republici Srpskoj.
Podaci CBiH pokazuju da je zaduženost u komercijalnim bankama u RS 2011. godine iznosila 625 miliona KM, odnosno za pet godina je povećana za čak 476 miliona maraka – na milijardu i 102 miliona KM.
Zaduženost u bankama u FBiH u istom periodu povećana je za 656 miliona, sa 280,3 miliona KM na 936 miliona koliko je iznosila u novembru 2015. godine.
Velika je i zaduženost nefinansijskih javnih preduzeća u BiH i na kraju novembra je iznosila 858,7 miliona maraka, što je u odnosu na kraj 2011. godine, kada je iznosila 768,8 miliona KM, povećanje za 89,9 miliona maraka.
Potraživanja komercijalnih banka iz RS od fondova u 2015. godini su iznosila 172,3 miliona maraka, dok su banke u FBiH potraživale 686,4 miliona KM.